Przekonania to wewnętrzne, głęboko zakorzenione opinie, które kształtują nasz sposób postrzegania świata, innych ludzi i nas samych. To swoiste "filtry", przez które przetwarzamy informacje docierające do nas każdego dnia. Mogą dotyczyć niemal wszystkiego – naszych zdolności, relacji, życia zawodowego, zdrowia czy sensu istnienia. Na szczęście można wpływać na nie dzięki neuroplastyczności naszego mózgu.
Przekonania nie pojawiają się znikąd. Formują się na podstawie:
Doświadczeń z dzieciństwa – wychowanie, relacje z rodzicami, nauczycielami czy rówieśnikami mają kluczowe znaczenie. Dziecko, które często słyszy „nie uda ci się”, może w dorosłym życiu uwierzyć, że nie jest zdolne do sukcesu.
Społecznych i kulturowych wpływów – normy społeczne, religia czy media mają ogromny wpływ na kształtowanie naszych przekonań.
Osobistych doświadczeń – sukcesy i porażki w życiu codziennym mogą umacniać lub zmieniać przekonania.
Obserwacji innych ludzi – uczymy się na podstawie wzorców, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych.
Jak działają przekonania?
Przekonania działają jak mapa, która pomaga nam interpretować rzeczywistość. To, co o czymś myślimy, wpływa na nasze emocje, decyzje i działania. Jeśli np. wierzysz, że jesteś osobą zdolną i kompetentną, podejmujesz większe wyzwania i z większym prawdopodobieństwem osiągasz sukces. Z kolei przekonanie, że „świat jest niesprawiedliwy”, może prowadzić do poczucia rezygnacji i apatii.
Przekonania mogą działać automatycznie, bez naszego świadomego udziału. Stają się rodzajem „skryptu”, który kieruje naszym życiem, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy. Przykładowo, ktoś, kto wierzy, że "nie zasługuje na miłość", może nieświadomie unikać bliskich relacji, sabotując swoje szczęście.
Jak przekonania mogą pomóc?
Wzmacnianie pewności siebie – pozytywne przekonania, takie jak „jestem w stanie nauczyć się nowych rzeczy” lub „poradzę sobie z wyzwaniami”, pomagają budować wiarę we własne możliwości.
Motywacja i osiąganie celów – przekonanie o własnej skuteczności („dam radę”) często prowadzi do podejmowania działań i realizacji zamierzeń.
Odporność na trudności – przekonanie, że porażka to część nauki, może pomóc w radzeniu sobie z niepowodzeniami i podtrzymywaniu motywacji.
Jak przekonania mogą szkodzić?
Ograniczanie potencjału – negatywne przekonania, takie jak „nie jestem wystarczająco dobra/y” czy „to się nie uda”, mogą prowadzić do unikania wyzwań i stagnacji.
Tworzenie błędnych wzorców myślenia – niektóre przekonania, np. „ludzie zawsze mnie rozczarowują”, mogą prowadzić do nieufności i izolacji.
Samonapędzające się błędne koło – nasze przekonania wpływają na nasze działania, które z kolei umacniają przekonania. Jeśli np. wierzysz, że „nie jestem interesującą osobą”, możesz unikać rozmów, co prowadzi do braku relacji, co jeszcze bardziej wzmacnia to przekonanie.
Sabotowanie szczęścia – przekonania, takie jak „nie zasługuję na miłość” czy „muszę być perfekcyjna/y, by mnie akceptowano”, mogą prowadzić do ciągłego niezadowolenia i poczucia braku.
Jak znaleźć przekonanie?
Refleksja: Zastanów się, co wierzysz na temat siebie i swojego życia. Jesteś pewien, że jesteś niezdolna/y do osiągnięcia sukcesu? Czy wierzysz, że świat jest niebezpiecznym miejscem? Zapisz swoje przekonania dotyczące kobiet, mężczyzn, ludzi, dzieci, pracy, czasu wolnego, pieniędzy, wyglądu, związków, starości - wszystkich aspektów życia.
Obserwacja reakcji: Zwracaj uwagę na swoje emocje i reakcje w różnych sytuacjach. Czy reagujesz z lękiem, gdy musisz podjąć nowe wyzwanie? To może wskazywać na istnienie niewspierającego przekonania.
Rozmowy z innymi: Porozmawiaj z bliskimi osobami, którzy mogą cię znać lepiej niż ty sam/a. Czasem inni potrafią dostrzec przekonania, których sami nie widzimy.
Jeśli chcesz znaleźć i zmienić swoje niewspierające przekonania oraz odkryć swoje mocne strony, stworzyłam "Codziennik poznawania siebie" workBook, który poprowadzi Cię przez podróż wgłąb siebie.
Neuroplastyczność – zdolność mózgu do zmiany
Neuroplastyczność to zdolność mózgu do adaptacji, reorganizacji i tworzenia nowych połączeń między neuronami w odpowiedzi na doświadczenia, uczenie się, a także urazy czy choroby. To dynamiczny proces, dzięki któremu mózg może dostosowywać się do zmieniających się warunków, wzmacniać swoje funkcje i naprawiać uszkodzenia.
Choć kiedyś uważano, że mózg jest statycznym organem, którego struktura po osiągnięciu dorosłości pozostaje niezmienna, dziś wiadomo, że neuroplastyczność trwa przez całe życie. Oznacza to, że nawet w dorosłości możemy rozwijać nowe umiejętności, zmieniać nawyki i odbudowywać utracone funkcje.
Jak działa neuroplastyczność?
Neuroplastyczność opiera się na tworzeniu, wzmacnianiu i osłabianiu połączeń między neuronami. Istnieją dwa główne typy neuroplastyczności:
Plastyczność funkcjonalna – zdolność mózgu do przeorganizowania swojej działalności. Na przykład, jeśli jeden obszar mózgu ulegnie uszkodzeniu, inny może przejąć jego funkcje.
Plastyczność strukturalna – tworzenie nowych połączeń synaptycznych między neuronami w odpowiedzi na uczenie się, ćwiczenia czy doświadczenia.
Każda nowa aktywność, od nauki języka po grę na instrumencie, aktywuje określone sieci neuronowe. Powtarzanie danej czynności wzmacnia te połączenia, co czyni proces bardziej efektywnym i automatycznym.
Fale mózgowe a neuroplastyczność: klucz do adaptacji i rozwoju
Fale mózgowe są rytmiczną aktywnością elektryczną mózgu, która odgrywa fundamentalną rolę w jego funkcjonowaniu. Różne częstotliwości fal są związane z odmiennymi stanami umysłu, od głębokiego snu po intensywne skupienie. Co więcej, ich dynamika ma istotne znaczenie dla neuroplastyczności – zdolności mózgu do adaptacji, reorganizacji i tworzenia nowych połączeń neuronowych.
Fale mózgowe a neuroplastyczność
Fale Theta i Alpha: Wspierają neuroplastyczność poprzez stymulację kreatywności, nauki i przetwarzania emocji. Stany relaksacji i medytacji, które aktywują te fale, sprzyjają przekształcaniu negatywnych wzorców myślowych oraz integracji nowych doświadczeń.
Fale Gamma: Wspierają tworzenie i wzmacnianie połączeń między neuronami, co jest kluczowe dla przyswajania wiedzy, integracji zmysłów i szybkiego uczenia się.
Fale Beta: Pomagają w krótkoterminowym skupieniu i rozwiązywaniu problemów, ale ich nadmiar może zakłócać procesy neuroplastyczne, prowadząc do przeciążenia układu nerwowego.
Hipnoterapia – transformacja za pomocą fal Theta
Fale Theta, charakteryzujące się częstotliwością 4-8 Hz, to szczególny rodzaj fal mózgowych, które aktywują się podczas głębokiej medytacji, snu REM czy chwil refleksji. Stanowią pomost między świadomością a podświadomością, wspierając neuroplastyczność.
Ich rola w procesach regeneracyjnych i kreatywnych jest niezaprzeczalna. W stanie Theta mózg jest bardziej otwarty na tworzenie nowych połączeń neuronalnych, co wspiera procesy uczenia się, zmiany przekonań i redukcji stresu. Regularna aktywacja tych fal pozwala na głębokie uzdrawianie i transformację myśli.
Theta Healing to duchowa metoda terapeutyczna, która wykorzystuje naturalne działanie fal Theta do pracy z przekonaniami i emocjami. Hipnoterapia jest bardziej naukowym podejściem, w którym terapeuta może pogłębiać stan relaksu wprowadzając podopiecznego w jeszcze większe rozluźnienie. W obu metodach w stanie głębokiego relaksu i koncentracji terapeuta wspiera klienta w identyfikacji i przekształcaniu negatywnych wzorców myślowych.
Hipnoterapia działa jako katalizator neuroplastyczności, pomagając w tworzeniu nowych połączeń neuronalnych i eliminowaniu tych, które wspierają niepożądane myśli lub zachowania. Proces ten opiera się na kilku kluczowych mechanizmach (relaksacja, wizualizacja, kotwiczenie, uwalnianie emocji i blokad).
Dzięki neuroplastyczności w spowolnionych falach mózgowych możliwe jest trwałe uwalnianie się od traum, redukcja emocjonalnych blokad i budowanie nowych, wspierających schematów myślowych. Hipnoterapia i Theta Healing to praktyki, które harmonijnie łączą neurofizjologię z rozwojem osobistym, oferując wsparcie w osiąganiu równowagi i spokoju.
Dlaczego neuroplastyczność jest ważna?
Uczenie się i rozwój – Neuroplastyczność umożliwia przyswajanie nowych informacji, rozwijanie umiejętności i adaptację do nowych sytuacji.
Naprawa po urazach – W przypadku uszkodzeń mózgu, takich jak udar czy uraz, neuroplastyczność pozwala na reorganizację funkcji i poprawę stanu zdrowia.
Zmiana nawyków i przekonań – Dzięki neuroplastyczności możemy modyfikować myślenie i zachowanie, co jest kluczowe w procesach terapeutycznych.
Redukcja stresu i poprawa zdrowia psychicznego – Trening mózgu, np. poprzez mindfulness, medytację czy ćwiczenia relaksacyjne, może pomóc w zmniejszaniu objawów stresu i poprawie samopoczucia.
Jak neuroplastyczność pomaga zmieniać przekonania i nawyki myślowe?
Rozpoznanie: Świadomość negatywnych przekonań i nawyków to pierwszy krok do zmiany. Zauważ, kiedy i jak automatyczne myśli się pojawiają.
Przeformułowanie: Zamiast myśleć „Nie dam rady”, wprowadź alternatywną myśl: „Zrobię tyle, ile mogę”.
Powtarzanie: Regularna praca nad nowymi myślami wzmacnia nowe ścieżki neuronalne. Neuroplastyczność działa w odpowiedzi na praktykę i konsekwencję.
Zabawa i ciekawość: Wyjście poza schematy, eksperymentowanie z nowymi sposobami myślenia i działania przyspiesza proces zmiany.
Jak wspierać neuroplastyczność?
Regularna nauka nowych rzeczy – Angażowanie mózgu w nowe aktywności, np. naukę języka, rozwijanie hobby czy rozwiązywanie łamigłówek, wzmacnia plastyczność mózgu.
Ruch fizyczny – Ćwiczenia fizyczne, szczególnie aerobowe, wspierają neurogenezę (tworzenie nowych neuronów) i zwiększają zdolność mózgu do adaptacji.
Zdrowa dieta – Spożywanie produktów bogatych w kwasy tłuszczowe omega-3, antyoksydanty i witaminy wspiera zdrowie neuronów i sprzyja tworzeniu nowych połączeń.
Sen – Odpowiednia ilość snu jest kluczowa dla konsolidacji pamięci i regeneracji mózgu.
Mindfulness i medytacja – Regularna praktyka medytacji pomaga zmniejszyć stres i poprawia plastyczność obszarów mózgu związanych z koncentracją, pamięcią i regulacją emocji.
Unikanie rutyny – Zmienianie codziennych wzorców, takich jak nowa trasa do pracy czy zmiana ręki, którą się pisze, pobudza mózg do tworzenia nowych połączeń.
Neuroplastyczność w terapii psychodynamicznej i terapii przez ciało
Neuroplastyczność odgrywa fundamentalną rolę w procesach terapeutycznych, w tym w psychoterapii psychodynamicznej oraz terapii przez ciało. Obie te formy pracy z klientem korzystają z elastyczności mózgu, aby umożliwić głęboką zmianę wzorców myślenia, przeżywania i reagowania.
W psychoterapii psychodynamicznej, która skupia się na odkrywaniu nieświadomych konfliktów i schematów, neuroplastyczność umożliwia modyfikację zakorzenionych mechanizmów obronnych i emocjonalnych reakcji. Proces refleksji nad przeszłością, zrozumienie wpływu doświadczeń wczesnodziecięcych oraz bezpieczna relacja terapeutyczna aktywują neuroplastyczność, pozwalając na przekształcanie starych wzorców w bardziej adaptacyjne sposoby funkcjonowania.
Terapia przez ciało, opierająca się na integracji doświadczeń fizycznych i emocjonalnych, również wykorzystuje neuroplastyczność. Praca z oddechem, ruch, techniki uwalniania napięć jak yin joga, drżenie neurogenne oraz świadome odczuwanie ciała wpływają na sieci neuronalne odpowiedzialne za regulację emocji i poczucie bezpieczeństwa. Dzięki połączeniu pracy somatycznej z neuroplastycznością możliwe jest uwalnianie traumy zapisanej w ciele, poprawa zdolności samoregulacji oraz odbudowa zdrowych reakcji na stres.
Oba podejścia pokazują, że mózg jest plastyczny przez całe życie, a odpowiednia stymulacja emocjonalna i fizyczna pozwala na głęboką transformację, prowadząc do większej harmonii psychicznej i fizycznej.
Z czułością
Aga
Comentarios